Regels en afspraken over beheer: Keur en leggers

De regels voor het aanleggen, gebruiken en onderhouden van dijken, sluizen, gemalen, wegen, sloten en plassen staan omschreven in de keur.

De leggers bestaan uit kaarten en tabellen waarin staat welke sloten, dijken en kunstwerken onder de keur vallen en dus welke regels daar gelden. Ook ziet u in de leggers aan welke eisen bijvoorbeeld het onderhoud moet voldoen en wie daar verantwoordelijk is.

De keur: algemene regels over beheer

In de keur staat onder andere welk soort onderhoud wij verplichten op sloten, dijken en objecten (zoals sluizen en gemalen) en welke regels er gelden. In de keur staat bijvoorbeeld dat een sloot gebaggerd en gemaaid moet worden. Verder staat er in wat alleen met een vergunning mag of wat u sowieso mag als u bepaalde standaarden volgt en wat niet mag. Als u bijvoorbeeld een tuinhuisje wilt plaatsen op een oever, hebt u een vergunning nodig.

Uitzonderingen op de keur

De keur bestaat voornamelijk uit verboden, beschrijvingen van activiteiten die niet mogen op en rond het water. Denk daarbij aan het bouwen op dijken en het wegpompen van grote hoeveelheden water uit sloten en plassen. Voor een deel van die activiteiten wordt echter vaak toch toestemming gegeven door middel van een vergunning.

Daarom zijn er algemene en beleidsregels opgesteld

  • De algemene regels geven aan wanneer geen watervergunning nodig is (Áls u de uitvoering zo doet, is het (sowieso) toegestaan)
  • De beleidsregels beschrijven de eisen die gelden als wel een watervergunning nodig is

Deze regels vormen dus uitzonderingen op de regels in de Keur. Op de pagina Overzicht van algemene regels vindt u alle geldende regels en de voorwaarden. 

Eén digitaal loket voor inwoners en bedrijven

Op 1 januari 2024 treedt de Omgevingswet in werking. Hiermee wordt ingewikkelde wet- en regelgeving vervangen door één wet met één samenhangend systeem. Zo wordt het voor inwoners, bedrijven en overheden gemakkelijker om samen te werken en gaan de besluiten sneller.

De leggers: overzicht van dijken, sloten en objecten en eisen aan onderhoud

De leggers bestaan uit kaarten, tabellen en een toelichting waarin de ligging en afmeting van dijken, sloten en objecten (zoals sluizen en gemalen) zijn vastgelegd. Samen maken ze duidelijk waar welke regels van de keur gelden. De leggers beschrijven de exacte maten van bruggen, sluizen, gemalen, buizen, pompen, oevers en dergelijke. Ook geven ze aan wie verantwoordelijk is voor het onderhoud. Dat kan het hoogheemraadschap zijn, maar ook een inwoner of bedrijf.

Met behulp van de legger kunt u bepalen voor welke activiteiten/werkzaamheden in de buurt van een bestaande sloot, dijk of object u een vergunning moet aanvragen en welke u moet melden. Als u een nieuwe sloot of een object wilt aanleggen die niet in de buurt is van een bestaande dijk, sloot of object hoeft u alleen te kijken naar de regels in de keur. Hoe u dat moet, leest u onder Aanvragen en melden.

Er zijn twee verschillende leggers:

  • Legger oppervlaktewatersystemen. Hierin staan alle sloten, plassen, meren en belangrijke objecten in en om de sloot en door wie ze onderhouden worden.
  • Legger waterkeringen. Hierin staan alle dijken en belangrijke objecten in of aan de dijk en door wie ze onderhouden worden.

Sommige sloten, stuwen of inlaten staan niet in de legger omdat ze bijvoorbeeld nieuw zijn en nog in de legger moeten worden opgenomen.

Oude leggers

De oude geldende watersysteemleggers zijn niet digitaal beschikbaar. Deze kunt u wel opvragen bij het hoogheemraadschap.