Onderwerpen A-Z

Asverschuiving

Als oplossing voor de dijkversterking wordt een stuk nieuwe dijk tegen de huidige dijk aangelegd. De as van de dijk, het midden, verschuift.

Beleidsregel primaire waterkeringen - Wonen aan een dijk

Alle informatie over het wonen aan een dijk en de Beleidsregel primaire waterkeringen is te lezen op de pagina www.hhsk.nl/wonenaaneendijk.

Bereikbaarheid tijdens de werkzaamheden

Alle informatie over de bereikbaarheid van het projectgebied tijdens de werkzaamheden is te lezen op de pagina Bereikbaarheid tijdens de werkzaamheden.

Burgers en bedrijven (betrokkenheid)

Een project als KIJK levert het beste resultaat als ook de omgeving goed betrokken is: de omgeving levert lokale informatie die van belang is in de ontwikkeling van de plannen en geeft aan in hoeverre er draagvlak is voor plannen. In de verkenningsfase waren er voor het uitwisselen van informatie gesprekstafels over kansrijke alternatieven, inrichtingstafels, gesprekken met dijkkenners, inloopochtenden, tafels over bereikbaarheidsstrategie en keukentafelgesprekken. Daarnaast is door het waterschap informatie gegeven via projectkranten en deze projectwebsite.

Door bewoners en bedrijven onder meer deze aandachtspunten meegegeven:

• Kan het met minder hoogte ook veilig?
• Bereikbaarheid tijdens de uitvoering
• Verkeersveiligheid van de weg nu en straks (veiliger door minder verkeer?)
• Schadeverwachting en -behandeling panden
• Intensiteit van de werkzaamheden
• Als het toch op de schop gaat, maak het mooier

Ingediende kansen en wensen die bewoners en bedrijven aandroegen waren onder meer:

• Verkeersveiligheid verbeteren
• Extra parkeerplekken, liefst van de dijk af (bijvoorbeeld op voorland)
• Extra ontsluitingsweg (van de dijk direct naar N210)
• Meer ruimte voor fietsers en voetgangers
• Aanleggen glasvezel (snel internet)
• Bushokjes
• Steigers

Deze aandachtspunten, kansen en wensen zijn meegenomen in het bepalen van het concept voorkeursalternatief (VKA). Op basis van het concept VKA is een consultatie gehouden: de omgeving is gevraagd op het concept VKA te reageren. De opmerkingen uit de consultatie zijn meegenomen in het bepalen van het definitieve VKA, vastgesteld in oktober 2018. Ook in de huidige planfase (zie de planning) blijft het waterschap met bewoners en bedrijven in gesprek. Het KIJK-project is bereikbaar via het Omgevingsteam, zie de pagina contact.

Grondoplossing

De dijk versterken met grond.

Grondverwerving

Voor het versterken van de dijk tussen Gouderak en Krimpen aan den IJssel wil het hoogheemraadschap op bepaalde trajecten de dijk van teen tot teen in eigendom hebben en aankopen als dat nog niet het geval is, of bij andere trajecten een zakelijk recht van opstal vestigen op een deel van de dijk.
Als bovenstaande voor uw grond gaat gelden, dan wordt u vanaf het voorjaar van 2021 benaderd om een afspraak voor een gesprek te maken, om te komen tot aankoop of een zakelijk recht overeenkomst. Voor het hoogheemraadschap is het uitgangspunt dat de aan te kopen grond in der minne wordt verworven of dat het zakelijk recht in der minne wordt gevestigd.
In der minne schikken, betekent dat beide partijen er samen uitkomen. Lukt dat ondanks alle inspanningen niet, dan zal het hoogheemraadschap als laatste redmiddel onteigening inzetten (bij verwerving) of de oplegging van een gedoogplicht (bij een zro). Het hoogheemraadschap doet dat, omdat anders niet tot uitvoering kan worden overgegaan, terwijl het belang van waterveiligheid voorop staat.

Hollandsche IJsselkering (stormvloedkering, Algerabrug)

De Hollandsche IJsselkering (HIJK) is de stormvloedkering tussen Capelle en Krimpen, (de brug heet Algerabrug). Rijkswaterstaat is de eigenaar en beheerder van de kering en sluit de schuiven in de HIJK bij een waterstandsvoorspelling van 2,25 m boven NAP. De torens zijn dan rood verlicht, zodat de omgeving weet dat er sprake is van hoogwater. Meestal is het voldoende om 1 schuif neer te laten. Alleen bij noodweer gaan beide schuiven naar beneden, om zo de Hollandsche IJssel geheel af te sluiten.

De Hollandsche IJsselkering functioneert goed maar er is altijd een kleine kans dat de kering een keer niet of niet goed functioneert: de zogenaamde faalkans. Dan moeten de dijken langs de Hollandsche IJssel tegen de verhoogde waterdruk bestand zijn. Uit onderzoek is gebleken dat er maatregelen te nemen zijn die de faalkans van de HIJK verlagen. Voor het nemen van die maatregelen is een zogenaamd uitwisselingsbesluit van het HWBP nodig. HHSK is hier voorstander van. Een verlaging van de faalkans zou voor de dijkversterking KIJK betekenen dat er iets minder versterkt en verhoogd hoeft te worden. Dat levert een besparing op, op de totale waterveiligheidskosten langs de Hollandsche IJssel, het vermindert de hinder van de dijkversterking tijdens de werkzaamheden en het maakt ruimtelijke inpassing van de dijkversterking beter mogelijk. In de planuitwerking van KIJK houdt het waterschap er rekening mee dat de faalkans van de HIJK verlaagd kan worden en dat dan minder verhoging en versterking van de dijk nodig is. 

Hoogwater BeschermingsProgramma - HWBP

In het Hoogwaterbeschermingsprogramma werken Rijksoverheid en waterschappen samen om Nederland te beschermen tegen overstromingen. Specifiek gaat het om het op orde brengen van waterkeringen die bij de (verlengde) Derde Toetsing zijn afgekeurd. Lees alles over het HWBP op hwbp.nl.
Project KIJK valt onder het HWBP en wordt vandaaruit gedeeltelijk gefinancierd. 

Kabels en leidingen

Kabels en leidingen die niet meer in gebruik zijn / geen functie meer hebben, worden (vanuit vergunningsvoorwaarden) in principe verwijderd. Maar in sommige gevallen mogen deze oude kabels en leidingen blijven liggen, zoals bij diepe ligging of bij grote kans op schade aan bebouwing bij het verwijderen. Als oude leidingen blijven liggen, dan worden deze volgeschuimd. Ook voor oude leidingen en kabels die blijven liggen, blijven de nutsbedrijven verantwoordelijk en zij houden deze in hun beheerssystemen.
Zie ook: Nota Kabels en Leidingen‌ (pdf, 4,0 MB).

Maalstop (watersysteemmaatregelen Hollandsche IJssel)

De maalstop is het maximale peil van de Hollandsche IJssel waarbij gestopt moet worden met uitmalen van oppervlaktewater op de rivier. De maalstop is vastgelegd in het Waterakkoord Hollandsche IJssel. Als bij extreem harde wind en hoog water gekozen zou worden voor een lager peil voor een maalstop, dan zou je de benodigde hoogte van de dijk kunnen beperken. Gezien de gevolgen voor het watersysteembeheer in de omliggende polders vraagt een verandering van de maalstop een zorgvuldige afweging. Bij de vaststelling van het voorkeursalternatief in oktober 2018 was het nog te vroeg om voor deze optimalisatie te kiezen.

Toelichting: Het instellen van een maalstop vanwege hoogwater door extreme weersomstandigheden (harde wind) kan achter de dijk wateroverlast opleveren omdat het overtollige water immers niet meer wordt weggemalen. Als de criteria om een maalstop in te stellen, veranderen, dan heeft dat dus ook effect op het aantal keren dat daardoor mogelijk wateroverlast ontstaat. Hoe groot dat effect is, is niet met exacte cijfers aan te geven, maar wel in ordes van grootte van de kans dat een situatie voorkomt.
De kans dat een maalstop wordt ingesteld als gevolg van zeer extreme weersomstandigheden is klein als je deze vergelijkt met bijvoorbeeld de kans op wateroverlast door hevige regenval. De kans op wateroverlast door hevige regenval die nu algemeen als acceptabel wordt gezien, is 1:100. De kans op een maalstop vanwege hoogwater door extreme weersomstandigheden (wind uit de verkeerde richting) is een orde kleiner, namelijk slechts 1:1000.
Een verandering in de criteria voor het instellen van een maalstop heeft daarom ook maar weinig effect op het aantal keren wateroverlast achter de dijk.

Multicriteria analyse

De MCA geeft per dijkvak de beoordeling van de kansrijke alternatieven en de afweging die gemaakt is om te komen tot het voorkeursalternatief.
De MCA is te vinden op de pagina over het Voorkeursalternatief.

Planning en procedure

Zie de pagina Planning.

Project KIJK

Kijk op de pagina Waarom het project KIJK.

Ruimtelijke kwaliteit en Q-team

Om te zorgen voor een goede ruimtelijke kwaliteit van de dijk na de dijkversterking zijn in de Verkenningsfase twee stukken opgesteld: een Ruimtelijke Visie en een Esthetisch Programma van Eisen (EPvE) waarin ook kaders zijn opgenomen die voor ruimtelijke kwaliteit in het ontwerp voor de dijkversterking moeten zorgen.
Ook tijdens de planvorming en de uitvoering van de dijkversterking is er aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit en in de besluitvorming wordt dit aspect steeds meegenomen.
Om de aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit te bevorderen en om te bewaken dat steeds voldaan wordt aan de gestelde kaders, is een ruimtelijk kwaliteitsteam opgericht, ook wel Q-team genoemd (van het Engelse quality = kwaliteit).
Het Q-team bestaat uit experts op het gebied van ruimtelijke kwaliteit, met afgevaardigden van ingenieursbureaus, de provincie en beide gemeenten.
Het Q-team geeft gevraagd en ongevraagd advies over de ruimtelijke effecten van te nemen maatregelen. Ook denkt het team mee bij kwesties waarbij ruimtelijke kwaliteit speelt en het fungeert op het gebied van ruimtelijke kwaliteit als klankbord voor het projectteam. Eind september 2020 heeft het Q-team het projectgebied bekeken om gezamenlijk een indruk te krijgen van de ruimtelijke omgeving. Vervolgens worden afspraken gemaakt om de werkwijze van het Q-team en de samenwerking met het projectteam verder vorm te geven.

Saneringswoningen / geluidssaneringswoningen

In de MCA wordt gesproken over ‘saneringswoningen’. Daarmee worden bedoeld woningen met een saneringsopgave voor geluid, dus geluidssaneringswoningen. Voor die woningen geldt, dat, als de weg op de dijk gereconstrueerd wordt, er mogelijk geluiddempende maatregelen getroffen moeten worden. Wát er gedaan gaat worden, wordt te zijner tijd met de aannemer uitgewerkt. Dat uitwerken van de maatregelen gebeurt in de huidige planuitwerkingsfase. De realisatie van de maatregelen gebeurt in de realisatiefase.

In de MCA staat: ‘Voor woningen die vóór het van kracht worden van de Wet geluidhinder (Wg, 1980) al een te hoge geluidbelasting ondervonden, geldt een saneringsplicht. Als sprake is van reconstructie in de zin van de Wg dient desanering te worden afgehandeld door middel van (bron-, overdracht- en/of gevel-)maatregelen.’

Met desanering wordt hier het volgende bedoeld:
Als de nieuw aan te leggen weg situaties oplevert die onder de Wet Geluidshinder zouden moeten worden opgelost, dan zullen die situaties inderdaad worden opgelost, binnen het project.
Een dergelijke situatie is opgelost als deze onder de Wg niet meer in aanmerking komt voor sanering.

Ook in het veldonderzoek woon- en leefomgeving wordt het onderwerp behandeld:
‘Indien een fysieke wijziging tevens een reconstructie in de zin van de Wet geluidhinder is en er ligt een niet-afgehandelde saneringswoning binnen de zone van de te wijzigen weg, geldt de verplichting om de saneringssituatie op te lossen (maatregelen treffen). De verplichting tot maatregelen geldt ook voor niet saneringsplichtige woningen.’
En over mogelijke maatregelen nog wat uitgebreider:
‘Maatregelen om wegverkeerslawaai zoveel mogelijk te beperken zijn bij voorkeur maatregelen aan de bron van het geluid, zoals geluidsreducerende wegdekverharding. Indien bronmaatregelen niet mogelijk, doelmatig of onvoldoende effectief zijn, worden doorgaans overdrachtsmaatregelen overwogen zoals een geluidsscherm of –wal. Ten slotte, indien bron- en overdrachtsmaatregelen niet kunnen leiden tot voldoende geluidsreductie, wordt de saneringssituatie opgelost door het treffen van gevelvoorzieningen.’

Schademonitoring en behandeling

Lees de informatie in de factsheet Schadebehandeling‌ (pdf, 267,4 KB).

Type 1-constructie

Een zelfstandig kerende constructie die de functie van de huidige dijk overneemt, zoals een dam- of diepwand.

Type 2-constructie

Een hulpconstructie, zoals een damwand, die de grond in het talud vasthoudt.

Type 1 en grondvervorming

Grondvervorming vindt in het projectgebied plaats doordat de bodem daalt. Bij bodemdaling is het belangrijk dat de grondwaterstanden stabiel zijn. Bij een waterkering van het Type 1 wordt hiermee rekening gehouden in het ontwerp, door het toepassen van sparingen onderin de wand (weglaten van een deel van de damwandplanken).
Uitgangspunt is de grondwaterstromen gelijk te houden en daarmee ook de risico’s op grondvervorming. Aandachtspunt bij toepassen van type I is de afwatering van de weg. Die wordt verder ontworpen in de planuitwerkingsfase.

Voorbereidende werkzaamheden: kabels en leidingen

Voordat de werkzaamheden aan de dijk beginnen (planning eerste helft 2023), worden de nodige voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd. Bijvoorbeeld in verband met de kabels en leidingen die in of klem langs de huidige dijk liggen. Daarbij worden verschillende werkzaamheden gecombineerd, om zo de overlast te beperken. 

Voorkeursalternatief

Zie  de pagina Voorkeursalternatief.

Voorland benutten

Voorland: Buitendijks terrein tussen dijk en rivier of ondiepe waterbodem voor de teen van de dijk.

Bekijk kaartje met benutte voorlanden

• Benutten voorland korte termijn:
  Hier wordt het voorland verhoogd. Een deel van de bebouwing op het voorland staat hoog genoeg, alleen het terrein om de huizen heen moet worden opgehoogd. De grond komt daarbij niet boven de drempel van de voordeur uit. Er ontstaat dus ook geen belemmering van het uitzicht. Op enkele voorlanden staat ook de bebouwing te laag en moeten er in overleg aanpassingen worden gedaan. De ophoging varieert van enkele decimeters tot 1 meter. Dat is slechts een eerste inschatting, dus mogelijk valt de ophoging uiteindelijk lager uit. In de planuitwerkingsfase kan hierover meer duidelijkheid worden gegeven. Ook in dit geval komt de grond niet boven de drempel van de voordeur uit.
  Verder vinden er werkzaamheden plaats op het voorland zelf, dus zal men hier enige hinder ervaren: geluidsoverlast, het passeren van (werk)verkeer, graafwerkzaamheden in de tuin en de aanwezigheid van benodigde machines zoals een graafmachine.
• Benutten voorland (lange termijn):
  Hier vinden zeer waarschijnlijk geen fysieke werkzaamheden op het voorland plaats. Mogelijk wel werkzaamheden in de omgeving, bijvoorbeeld langs de weg. (Werk)verkeer zal passeren om benodigde machines en grondstoffen als zand en stenen te transporteren naar gebieden die wel opgehoogd worden.

Meer informatie

• Via het menu linksboven.
• Vindt u niet de informatie die u zoekt, neem dan contact met ons op.