Gemaal Abraham Kroes

Een uniek polder- en boezemgemaal.

Nergens anders in Nederland staat een gemaal dat in één gebouw zowel het water vanuit de polder) naar de rivier pompt. En het verschil tussen het waterpeil in de polder en de rivier is nergens in Nederland zo groot als hier: tussen de 6,5 tot ruim 9 meter, afhankelijk van wind en het getij in de Hollandsche IJssel.

De Zuidplaspolder en een groot deel van de Polder Prins Alexander worden droog gehouden door dit gemaal. Bij veel regen kunnen twee elektrisch aangedreven pompen en twee dieselaangedreven pompen in totaal 1.100 kubieke meter water per minuut wegpompen. Dat zijn ongeveer 26 volle olympische zwembaden in een uur. Het water stroomt door vier grote buizen over de Ringvaart naar de Hollandsche IJssel. In droge tijden wordt er juist water de polder ingelaten vanuit de rivier. Dat gebeurt bij de Snelle Sluis via de Ringvaart.

Laagste punt van Nederland

Wist u dat het laagste punt van Nederland in Nieuwerkerk aan den IJssel (-6,76 meter NAP) ligt? Het regenwater dat daar valt, wordt via sloten naar Gemaal Abraham Kroes geleid. Via dit gemaal en de Hollandsche IJssel komt het uiteindelijk in zee.

Zuidplas

In de 18e eeuw bestond het grootste deel tussen Gouda en Rotterdam uit plassen, ontstaan door veenafgravingen. In de 19e eeuw werd de Zuidplas drooggemaakt. Daarvoor is eerst de Ringvaart aangelegd en werden sloten gegraven. Vervolgens werd het water door 30 molens via getrapte bemaling op de Hollandsche IJssel geloosd. Rond deze plek stonden toen 21 molens. De andere 9 molens stonden bij Waddinxveen.

Droogte

Wist u dat dit gemaal elke dag minimaal enkele uren aan het pompen is met de kleinste pomp (175 m3/ minuut), zelfs tijdens droge zomerdagen? Dit komt omdat er in de laaggelegen Zuidplaspolder altijd ook veel water uit de bodem omhoog komt.

Vistrap

Naast het gemaal ligt een vistrap: een buis van 70 meter lang met zo’n 50 tussenschotten erin, op steeds iets andere hoogte, waar water doorheen stroomt. Door deze buis kunnen vissen vanuit de Zuidplaspolder naar de 5 meter hoger gelegen Ringvaart zwemmen en andersom. Vanuit de Ringvaart kunnen de vissen via de verderop gelegen Snelle Sluis naar de Hollandsche IJssel en andersom. Hiervoor is het sluisbeheer aangepast.