Gemaal Oostpolder

Gemaal Oostpolder vervangt sinds 2022 het oude gemaal Oostpolder aan de Broekweg 2-4.

Waterbeheer

Het hoogheemraadschap regelt de waterstand van het oppervlaktewater. Dit doen we onder andere met gemalen. In droge perioden laten we zo min mogelijk water wegstromen, of laten we extra water instromen. In natte perioden pompen we het water zo snel mogelijk naar de rivieren. Dat heet peilbeheer. Zonder peilbeheer zou de natuur de waterstand bepalen. Dan is er watertekort als het lang droog is en zijn er overstromingen als het veel regent. Elk gebied heeft een eigen waterpeil. Bij het bepalen van dat peil houden wij rekening met verschillende belangen. Bewoners willen bijvoorbeeld een waterpeil dat goed is voor huis en tuin, boeren een peil dat past bij het houden van vee of het telen van gewassen en natuurbeheerders willen een waterpeil dat goed is voor natuurontwikkeling.

Gemaal Oostpolder, dat sinds 2022 het oude gemaal Oostpolder aan de Broekweg 2-4 vervangt, bemaalt de Oostpolder (250 hectare). Vanaf het Gouwe-aquaduct in het noorden tot en met de kern van Moordrecht in het zuiden. En van de
Ringvaart in het westen tot en met de Julianasluis door het Gouwekanaal aan de oostzijde van het gebied.

Kaart gebied gemaal Oostpolder

Droge voeten in de Oostpolder

Gemaal Oostpolder is een energiezuinig en duurzaam gemaal en is gebouwd in 2022. Dit gemaal regelt de waterstand in de Oostpolder en houdt het water in sloten en plassen op het juiste niveau. Het zorgt er voor
dat u in de Oostpolder droge voeten heeft. Als dit gemaal op volle toeren draait, kan het 36 kubieke meter (200 volle badkuipen) water per minuut wegmalen. Het gemaal pompt water de polder uit als er teveel water is door bijvoorbeeld regenbuien. In droge perioden kunnen we zoetwater uit het Gouwekanaal naar de polder inlaten. Dat helpt ook om de waterkwaliteit in de polder goed te houden.

Dwarsdoorsnede gemaal Oostpolder

Historie water in Gouda

Gouda is ontstaan op de kruising van Gouwe en Hollandsche IJssel. De kanalen, grachten en sloten in en rondom Gouda waren lange tijd de enige verbinding tussen beide rivieren. De Gouwe was ook een belangrijke waterafvoer in de waterhuishouding van het gebied. De afvoer van het rivierwater uit de Gouwe was van invloed op de getijdewerking van de Hollandsche IJssel. Sluizen en gemalen waren in de geschiedenis van Gouda heel belangrijk voor de handel en het verkeer tussen de stad en omringende gebieden. In 1927 werd het Gouwekanaal gegraven als nieuwe verbinding tussen de Gouwe en de Hollandsche IJssel, waardoor de Oostpolder werd opgedeeld. De aanleg van het Gouwekanaal was van invloed op het toekomstige (lees: huidige) verloop van rivieren, kanalen en grachten in Gouda en in de omgeving. Dit is terug te zien op onderstaande kaart. Deze kaart van begin vorige eeuw toont de belangrijke onderdelen van de waterhistorie van Gouda.

Kaart Gouda

  1. Poldermolen Oostpolder “Mallemolen” (1804)
    De Mallemolen had als taak het bemalen van de Oostpolder.
  2. Zuiggasgemaal (1904)
    Het zuiggasgemaal verving de Mallemolen (1).
  3. Gemaal (met dienstwoning) Oostpolder in Schieland (1928-1933)
    Vervanging van het Zuiggasgemaal (2) na aanleg Gouwekanaal (6) en Julianasluizen (7).
  4. Schutsluis met twee vaste bruggen (1928-1933)
    Aansluiting op het Gouwekanaal voor bootjes uit de Oostpolder.
  5. Gemaal Oostpolder aan de Nieuwe Broekweg (2022)
    Vervanging van het oude gemaal Oostpolder in Schieland (3).
  6. Pijnacker-Hordijkgemaal (1935) in Gouwekanaal
    Vervanging van stoomgemaal Fluwelensingel/Nieuwe Veerstal (11).
  7. Julianasluizen (1935) in Gouwekanaal
    Vervanging hoofdvaarroute via Mallegatsluis en Turfsingel (9).
  8. Oorspronkelijke loop van de Gouwe naar en door de binnenstad van Gouda.
  9. Vaarroute voor grotere schepen om de binnenstad heen, via Mallegatsluis en Turfsingel.
  10. Kanalisatie van de Gouwe (ca. 1905).
  11. Voormalig stoomgemaal Fluwelensingel/Nieuwe Veerstal (gesloopt).
  12. Hollandsche IJssel.

Bron: R. Hofman