Veelgestelde vragen blauwalg
Blauwalg is eigenlijk geen alg, maar het zijn bacteriën met een die snel kunnen groeien als de watertemperatuur tussen de 20 en 30 graden Celsius is. Blauwalgen leven van licht en voedingstoffen die in het water voorkomen, zoals stikstof en fosfaat. Als er veel voedingstoffen in het water zitten en het warm is, kunnen blauwalgen goed groeien. Ze kunnen dan een bloei veroorzaken en een drijflaag vormen. Als de onderkant van deze drijflaag afsterft, kunnen blauwgroene gifstoffen in het water terechtkomen. Door deze kleur komt de blauwalg aan zijn naam. Sommige soorten kunnen drijflagen vormen die zich door de wind kunnen ophopen. Blauwalgen zijn oerbacteriën die zo’n 2,6 miljard jaar geleden zijn ontstaan. Ze zijn erg belangrijk voor het voedselsysteem onder water. Ze zetten namelijk, net als planten, koolstofdioxide en voedingstoffen zoals nitraat en fosfaat om in voor dieren bruikbare stoffen zoals suikers, koolhydraten en eiwitten.
Blauwalgen komen in verschillende vormen voor. Het kunnen kleine klontjes zijn die zweven in het water of het kan eruit zien als kleine grassprietjes die zweven in het water.
Er kan een soort blauwe zweem aan het wateroppervlak zichtbaar zijn. Het kan ook zijn dat het water een troebele blauwgroene kleur heeft. Ook zijn drijflagen een mogelijke vorm van blauwalg, dan zijn meerdere lagen die aan het wateroppervlak gaan drijven. Dan is de kleur vaak ook fel lichtblauw, de kleurstof uit de algen is dan vrijgekomen in het water.
Blauwalgen kunnen gifstoffen vormen die gezondheidsklachten kunnen veroorzaken. Zwemmers en in het water spelende kinderen kunnen in aanraking komen met deze giftige stoffen. Bijvoorbeeld door huidcontact of het inslikken van water. Dit kan leiden tot misselijkheid, buikpijn, diarree, hoofdpijn, huidirritatie, oorontsteking en geïrriteerde ogen. Deze klachten ontstaan na twaalf uur en kunnen vijf dagen aanhouden. De klachten verdwijnen daarna vanzelf. Vooral kleine kinderen en oudere mensen zijn extra kwetsbaar doordat zij een mindere weerstand hebben. Ook dieren kunnen ziek worden door de gifstoffen van blauwalgen. Bijvoorbeeld vee dat slootwater drinkt, of honden die water binnenkrijgen doordat ze met hun bek open zwemmen en hun vacht schoon- en drooglikken.
Blauwalgen vormen niet altijd giftige stoffen, maar als u blauwalg vermoedt, is het beter het water te vermijden. Heeft u vragen over uw gezondheid dan kunt u contact opnemen met de GGD via 088 308 33 22 of kijk op de website van de GGD Rijnmond / Hollands Midden.
De gifstoffen van blauwalgen zijn ook gevaarlijk voor dieren. Vooral honden die zwemmen kunnen veel water binnenkrijgen doordat zij met hun bek open zwemmen. Met dat water kunnen ze ook blauwalgen en eventueel gifstoffen binnenkrijgen. Doordat de hoeveelheid water die ze binnenkrijgen groot is ten opzichte van hun lichaamsgewicht, kan dit tot gezondheidsklachten leiden. Honden kunnen er zelfs aan dood gaan. Ook dieren die na het zwemmen hun vacht droog- en schoonlikken, kunnen klachten krijgen. Klachten kunnen zijn: sloomheid en zwakte; braken en diarree, trillen, geelzucht, blauwe slijmvliezen of in ernstige gevallen shock en overlijden. Ook vee kan door het drinken van slootwater met blauwalg gifstoffen binnenkrijgen. Dieren kunnen daardoor (ernstig) ziek worden.
Ga niet zwemmen in blauwgroenig water met een drijflaag van troebele algen. De giftige stoffen die soms vrijkomen uit blauwalgen, kunnen gezondheidsklachten geven en bij dieren ook leiden tot sterfte.
Als u toch het water aanraakt, ga dan douchen om de algen van uw huid te spoelen, droog u goed af en trek droge kleding aan.
Zorg dat vee of huisdieren niet van het water drinken of erin zwemmen. Ze kunnen last krijgen van diverse (ernstige) gezondheidsklachten.
Heeft u vragen over uw gezondheid dan kunt u contact opnemen met uw huisarts of met de GGD via 088 308 33 22 of kijk op de website van de GGD Rijnmond / Hollands Midden.
Grote hoeveelheden blauwalgen kunnen het water stinkend en troebel maken. Hierdoor komt er minder licht in het water en verdwijnen waterplanten en andere algensoorten. Verder kan blauwalg tot minder zuurstof in het water leiden waardoor vissen en andere waterdieren kunnen sterven. Van verschillende blauwalgen is bekend dat zij giftige stoffen kunnen produceren. Blauwalgen kunnen schoon en helder water veranderen in een vieze massa.
Of blauwalg groeit, hangt van verschillende dingen af. Voor groei heeft blauwalg in ieder geval voedingstoffen als bijvoorbeeld stikstof en fosfaat nodig. Ook al zijn die voedingsstoffen aanwezig, dan nog is de groei niet altijd goed te voorspellen. De groei hangt ook af van de temperatuur, het zonlicht en de wind. Vaak hangt het van een combinatie af. Als er al vroeg in het voorjaar blauwalg in het water zit, groeide het misschien goed doordat het erg zonnig was en doordat er zo vroeg in het seizoen weinig andere waterplanten in het water zaten. Zo had de blauwalg veel voeding om te groeien.
Schieland en de Krimpenerwaard houdt het oppervlaktewater goed in de gaten. We voeren veldinspecties uit, maken luchtfoto’s, meten de waterkwaliteit en laten slootwater onderzoeken in een laboratorium. We proberen de verspreiding van blauwalg zo goed mogelijk tegen te gaan. Bijvoorbeeld door water via een andere route te laten stromen en gebieden te isoleren. Ook passen we op sommige plaatsen het waterpeil aan en laten we schoon water instromen vanuit de Hollandsche IJssel. Vooral in de zomer controleren we de kwaliteit van officiële zwemlocaties. De resultaten van het onderzoek geven we door aan de provincie. Als we te veel blauwalgen of bacteriën vinden, kan de provincie een waarschuwing, negatief zwemadvies of zwemverbod geven. Dit leest u in de zwemwater-app of op www.zwemwater.nl Download hier de Zwemwater App voor Apple en Android.
We raden af om uw land, tuin of groenten te besproeien met water dat blauwalg bevat. U kunt beter water uit de regenton of kraanwater gebruiken.
Het is moeilijk om blauwalg te voorkomen, maar er is een paar dingen waar u wel op kunt letten.
Laat uw hond niet langs of in het water poepen of plassen. Stoffen uit ontlasting die in het water komen, zijn voedingsstoffen voor de blauwalg. Hetzelfde geldt voor poep en plas van mensen. Doe bij de kleinsten een zwemluier om en gebruik de toiletten.
Voer geen brood aan watervogels. Broodresten zijn een prima voedingsbron voor algen.
Als u dode dieren in het water ziet, geeft dit dan door aan onze Klanteninformatie via ons meldingenformulier of telefoonnummer 010 45 37 200.
Zwemmen in natuurwater is altijd en overal op eigen risico. Het zwemwaterseizoen loopt van april tot en met september. In die periode controleren wij de waterkwaliteit van officiële zwemwaterplaatsen. Bij andere waters en buiten het zwemseizoen is er geen controle op de zwemwaterkwaliteit.
Binnen Schieland en de Krimpenerwaard zijn er acht officiële door de provincie aangewezen zwemlocaties. Het is verstandig om op de Zwemwater-App of www.zwemwater.nl te kijken of zwemmen veilig is. Mocht er nieuws zijn over een betere of slechtere kwaliteit van de officiële zwemlocaties, dan leest u dat daar. Download hier de Zwemwater App voor Apple en Android.
Gezondheidsklachten na het zwemmen bij een officiële zwemlocatie? Meld het bij de Omgevingsdienst. Bel 0800-9036 of stuur een e-mail naar zwemwater@odmh.nl. Zo krijgt de Omgevingsdienst een goed beeld van zwemlocaties waar mensen gezondheidsklachten krijgen. De dienst kan dan eventueel extra onderzoek doen. Ook als voor de zwemlocatie een waarschuwing of negatief zwemadvies geldt, is het belangrijk om gezondheidsklachten door te geven.
Binnen Schieland en de Krimpenerwaard zijn er acht officiële door de provincie aangewezen zwemlocaties. Het is verstandig om op de Zwemwater-App of www.zwemwater.nl te kijken of zwemmen op die plek veilig is. Als er vanuit de provincie nieuws is over een betere of slechtere kwaliteit van het water, dan leest u dat daar. U herkent een officiële zwemwaterlocatie aan de lichtblauwe informatieborden met een plattegrond van het zwemgebied en informatie over waarschuwingen, adviezen of een zwemverbod. Download hier de Zwemwater App voor Apple en Android.